Maurello
Chrozophora tinctoria
Euphorbiaceae
Noms en français : Tournesol des teinturiers, Croton des teinturiers.
Descripcioun :La maurello es uno Euphorbiaceae que douno d'èr pulèu à l'erbo-di-toro, Heliotropium europaeum, subretout que trachis dins li champ e flouris peréu à la fin de l'estiéu. Li flour masclo e femello soun desseparado. Se recounèis à si fru en boulo, cubert de berrugo e à si péu estela (fotò).
Usanço :Emé la planto se fasié la tenchuro de viro-soulèu que servié à l'Age-Mejan à l'enluminamen di libre e tambèn pèr acoulouri lou manja. D'efèt chanjo de coulour, passo de blu à rouge, quouro lou mitan es acide (pèr acò se boutié li boursèu dins la pisso). Acò se retrobo dins lou papié Tournesol qu'utiliso la chimìo.
Port : Erbo
Taio : 10 à 40 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Chrozophora
Famiho : Euphorbiaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Champ
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Mediterranenco-Touranieno
Ref. sc. : Chrozophora tinctoria (L.) A.Juss., 1824
Grimìo-de-Lisa
Grimmia lisae
Grimmiaceae
Nom en français : Grimmie de Lisa.
Descripcioun :Aquesto mousso fai partido dóu group di Grimmia trichophylla que se recounèisson à si long péu ialin que s'alargisson pau d'à cha pau sus la fueio. En mai d'acò trachisson en tepiero sus li roco e fan pas de couissin coume Grimmia pulvinata. Es uno mousso diouïco que fai raramen d'espouroufite. Dins aquest group sèmblo la souleto à veni tambèn sus li roco basico (cauquié).
Usanço :Se destrìo, dificilamen, de Grimmia trichophylla e de si cousino bonodi la formo de si celulo basalo, dóu mitan e d'aut de la fueio. Apoundèn que li fueio soun proun sarrado un cop seco, i'a dos estrato de celulo en aut (fueio). La costo coupado mostro uno filo d'estereïdo au mitan.
Port : Acroucarpo
Taio : 1 à 3 cm
Fueio : 3 à 5 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Grimmia
Famiho : Grimmiaceae
Ordre : Grimmiales
Coulour de la flour :
Petalo : 0,3 à 0,5 cm
Ø (o loungour) flour : Dènt estrecho
Flourido : Printèms
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : ? à ? m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Roco
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Oulartico
Ref. sc. : Grimmia lisae De Not., 1837
(= Grimmia trichophylla subsp. lisae (De Not.) Boulay, 1884 )